Waterdruppels?

'Zie ik dat nou goed, zit er een scheur in dat schilderij ?' hoor je bezoekers af en toe zeggen in de 'wandelgangen' van de Zeeuwse Bibliotheek. Of: ‘Hé, die ken ik, van die toren in Oostburg toch?'
De trap aflopend naar de tentoonstelling Binnendijks -Buitendijks, schilderijen van Johnny Beerens, zien we een variant van de afbeelding op de watertoren in Oostburg, één van de beroemdste monumentale werken van onze Zeeuwse kunstenaar. Zit er een scheur in? Nee. Zijn het waterdruppels? Ja, en een beetje nee.
In Oostburg zie je op het eerste gezicht een lek in de toren. Een moment later zie je dat de scheur niet echt is maar geschilderd. ‘Levensbron’ is de naam van dit kunstwerk, een werk dat je aan het denken zet. Je hoeft niet gelovig te zijn om je door de gedachte die achter het verhaal en de metafoor schuilgaat, te laten inspireren. De afbeelding kan ook uitgelegd worden als het wondteken van Christus en krijgt zo een universele betekenis. Eeuwenlang is dit teken afgebeeld in de schilderkunst en Johnny Beerens zegt hierover: ‘Het contact tussen mij en mijn motieven leidt vaak tot een indringende bewustwording van het bestaan. Dat is een zeer existentiële ervaring.’
Tot 13 juni hangt de variant of voorstudie van 'Levensbron' in de bibliotheek en omdat ik er elke werkdag meerdere keren langs loop blijft het mij ook aan het denken zetten. Met alle respect voor iedereen die wat dan ook gelooft, ik ben altijd blij wanneer sommige feestdagen weer achter de rug zijn. Goede vrijdag was voor mij vroeger één van de slechtste dagen van het jaar, de week ervoor al bijna een lijdensweg naar het verhaal toe dat onafwendbaar op school en thuis verteld of voorgelezen ging worden. Ik kon er niet goed tegen, het verhaal van het kruis, de spijkers, de dorens, de pijn, het bloed. Ik vond het zo erg en ik kon ook al niet tegen de afbeeldingen. Ook al waren die toen nog zwart-wit. Kathedralen en Gregoriaanse zang vind ik wel heel troostend, hoe kan dat nou?
Zo loop ik daar dan te denken en mezelf van alles af te vragen.
Zoveel vragen blijven onbeantwoord, zelfs de paus weet het niet altijd meer. Ons falen wordt verlicht door hoop, zegt hij op 2 april. Vond ik een heel mooie zin, dit terzijde. Over een belangrijke vraag zwijgt hij twee dagen later in alle talen. Wie weet nog waar we zijn?
De herinnering aan de sfeer van een ander beroemd schilderij komt boven. Zo onschuldig als de voorstelling lijkt, zo indringend is Snijden aan gras van Co Westerik. We zien een vers wondje, er druppelt nog net geen bloed uit maar dat kan elk moment gebeuren. Een universeel beeld van de kwetsbaarheid van de mens, we zijn teerder dan gras. Deze afbeelding werd ooit gebruikt om de wanden van treincoupé's op te vrolijken, dat hebben ze geweten bij de spoorwegen, het regende klachten!
Het is niet prettig om te zien hoe iemand zich lelijk in de vinger snijdt. Volgens psychologen kunnen sommige mensen letterlijk andermans pijn voelen, een stekende, fysieke pijn op de plaats waar de ander iets breekt of verwondt. Zo erg heb ik dat gelukkig niet. Ik kan eerlijk zeggen dat de verbeelding van dit thema in de kunst mij troost kan geven. De waterdruppels lessen mijn dorst een beetje en je bent niet de enige, iedereen snijdt zichzelf wel eens in de vingers.
Van schilderijen kun je trouwens ook echt dorst krijgen, geloof me maar! Het beroemde Veld van Hoop & Liefde in de Heineken-bierbrouwerij is daar een voorbeeld van. Twee jaar aan gewerkt, meer dan veertien meter korenaren, prachtig, ik krijg daar een helder, heerlijk gevoel bij. Johnny Beerens destijds wellicht ook, hij had wel iets met bierblikjes, kijk maar op een Silo van Heineken.
Pasen anno 2010 vind ik wel mooier dan die dagen uit mijn jeugd al kan het te felle geel van de forsythia mij herinneren aan schrammetjes van vroeger. Veel mooier en hoopvoller vind ik de zachte kleuren van de primula’s, de Zeeuwse bakkeruutjes, die overal in mijn tuin tussen het gras tevoorschijn komen. Morgen mooi weer, verder gaan met onkruid wieden, zaaien en plantjes verpotten, denk ik. Het kan best zijn dat ik overmorgen met een pleistertje om mijn vinger rondloop, dan heb ik misschien wat struiken met dorens gesnoeid of wat appeltjes geschild met het verleden, da’s alles.

zie ook:http://www.johnnybeerens.nl/