Poppenkinderenburgseweg

"Wie wat bewaart, heeft iets om weg te gooien” is de titel van een poëziebundel van de Zeeuwse dichter Laurens Geerse. Deze bundel verscheen in 2004 en was binnen drie dagen uitverkocht. Er staan twee gedichten in die mij bijzonder aanspreken. 'Poppenkinderenburgseweg' en 'Liefde voor de natuur'.
Poppenkinderenburgseweg: niet zomaar een weggetje met een mooie naam. Acht jaar lang gepasseerd, in mijn jeugd, met de fiets vanuit Veere naar Middelburg. Nu, de laatste acht jaar, weer bijna elke week, vanuit Middelburg naar Veere. Een naam die samensmelt met het landschap van mijn jeugd, het land met suikerbieten, mangels, tarwe, mais, bonenstro op ruiters. Heldere voorjaarsluchten, sloten met watervogeltjes, maar ook het branden van riet aan de kanten, het kappen van 'vuulte', zicht op de Dom en het Stadhuis van Veere.
Wilgenkatjes halen in het voorjaar, koffie naar het land brengen, vader met zijn pakje shag. Met volle teugen genoot hij van zijn sjekkies, uiteindelijk benam hem dit de adem, helaas & te jong. Veel vroeger nog: de tijd van de paarden Fanny en Marrie. In de herfst veel slik op de weg. Soms zo mistig dat uitzicht op alles verdween, je alleen was met jezelf en soms gewoon bang was. Vanuit Middelburg altijd langs de vliedberg en dan verder, binnendoor, naar huis. Mijn nest, beschermd door populieren. In de herfst wachtte de speculaas, de koffie of thee. Nadat ik uitgevlogen was en vanaf verre oorden naar huis belde, wist hij soms al dat ik het was, voordat ik mijn naam zelfs noemde. Ook al zijn mijn ouders er nu niet meer, bij de Poppenkinderenburgseweg kom ik ze toch weer tegen. Altijd.

Laurens Geerse (Serooskerke, 1930), groeide op als zoon van een landbouwer en als geen ander kent hij de sfeer van wintertarwe, iepen, wilgen en populieren, bloeiend gras, wilde eenden, mist, dampende paarden en eigen vergezichten. Hij oefende een scala van beroepen uit: van koewachter tot antiekhandelaar. In 1987 richtte hij de uiterst kleine uitgeverij 'De Zandloper' op. Hij publiceerde poëzie in literaire tijdschriften en in de poëziekalender van Uitgeverij Meulenhoff. Onder eigen naam of als El. Segeer. Als Simon Mesie bracht hij diverse verhalenbundels uit. Ook zijn er verschillende dichtbundels verschenen. In 2005 vertaalden studenten van de Roosevelt Academy 4 gedichten in meerdere talen, zie de publicatie Four Poems.

POPPENKINDERENBURGSEWEG

Wil toch de Poppenkinderenburgseweg vereren,
Waar eerst een donjon was en later een gehucht.
Ziet! voor u uit staat tegen witte lucht
Een blauwe reus van gave steen gestapeld; en gewapend
En uit de verte lijkend op een rots.
-Het is de trots, maar niet de domme, van Veere;
Wil toch de Poppenkinderenburgseweg vereren.

Rank reikt de campanella als een lans,
En schitterend doet fel haar punt opblinken.
En ’s avonds, aan haar voet, hoort men Valerius klinken,
Hier zingt men daag’lijks nog en a capella.
Ga er weer heen, blijf deze weg vereren
En werp opnieuw op Veere het gezicht
-Zo licht en nutteloos als een gedicht
Waarin kapellen en libellen figureren,
Ja! Houdt uw ogen open en uw oor niet dicht.

LIEFDE TOT DE NATUUR

De paarden naar de wei te leiden – alleen –
vervult met trots.

Een jongen, tien jaar oud, op Pinkster drie.
Een zachte lucht. Ook ruikt het lekker.
En bijna regent het. En op de weg terug
zinkt er al schemering – straks blinkt de maan.

Een aarzelend ontbloeien begint
van iets wat hij geen zin kan geven.
Maar dat – veel later pas – Liefde tot de Natuur
zal heten. – Liefde tot de Natuur!

Ja, Ja! Aan tere herinneringen
leer je schoorvoetend wennen.

Woensdag was ik er weer. Alleen. Een zachte lucht, helder maar een beetje heiig. Herinneringen aan vroeger worden minder scherp. Zo bitter weinig foto’s van vroeger, zo jammer. Ze beoefenden de landbouw, niet de fotografie. 2011: het zicht op de Dom is niet meer hetzelfde, kassen en nieuwbouw veranderden het beeld. Toch is het goed daar te zijn. Even later sta ik op de begraafplaats waar de bloemen nog zo mooi zijn. Het lijkt zelfs of ze na 26 januari gewoon doorbloeien, de hyacinten, tulpen en blauwe druifjes. Die ene anemoon, de wilgenkatjes. De serene stilte terwijl er toch wordt gesnoeid en de Mannen van Marmer uit Westkapelle hun werk doen en toedekken. Ze vertellen liefdevol over wat ze dagelijks zien, hoe verschillend de dood wordt herdacht. Nog één keer drink ik koffie in Nieuw-Sandenburgh, waar vanuit het restaurant het zicht op de Dom altijd zo mooi was.
Later in Veere bezoek ik de fotograaf op de markt. Ik geloof mijn ogen bijna niet want, in de rechter–etalage staat een schitterende, voor ons totaal onbekende foto van mijn vader. Op de kade in Veere gemaakt, begin jaren zestig, waar hij op de bok van een volle wagen met suikerbieten zit. Met daarvoor de twee paarden: Fanny en Marrie. Glunderend kijkt hij mij aan, alsof hij wist dat ik vandaag zou komen. 'Hé, meisje', hoor ik hem bijna zeggen, 'jij bent er weer en ik ben er nog, mooi zo!' Deze fotograaf ben ik oneindig dankbaar. “Wie wat bewaart, heeft iets om weg te gooien” Hij bewaart voor Veere, voor ons, voor mij. En gooit niet weg.

Zicht op het Stadhuis en de Dom van Veere, vanuit Nieuw-Sandenburgh.
Foto's: Anke Nijsse 16-02-2011

P.S. het woord campanella, Laurens Geerse heeft mij beloofd dit binnenkort uit te leggen. Wellicht bedoelt hij 'het klokje' van het stadhuis. Ook naam van koor of ensemble. Tevens 'La campanella' van List.

Fietsen? Neem eens de Popperoute : een (fiets)tocht langs alles wat Poppe heet of heette op Walcheren.

Toegift: het gedicht 'Liefde tot de natuur' is in negen talen vertaald. In Four Poems vind je de volgende mooie vertaling in het Engels:

LOVE OF NATURE

Leading the horses out into the fields - just you alone -

fills with pride.

A boy, ten years old, on Whit Tuesday.

A soft breeze in the air. A good smell as well.

And it's almost raining. And on the way home

dusk is falling - soon the moon will be glistening.

A hesitating awakening starts

of something he does not know the meaning of.

But that - only much later - will be called

Love of Nature. - Love of Nature!

Yes! Yes! oh so slowly you learn

to get used to sweet memories.

(met dank aan studenten van de Roosevelt Academy)